Mentale gezondheid bij jongeren is een steeds belangrijker onderwerp in onze samenleving. In een wereld waarin technologie en sociale media een grote rol spelen, worden jongeren geconfronteerd met unieke uitdagingen die hun mentale gezondheid beïnvloeden. De coronapandemie, de opkomst van sociale media, en de toenemende druk op school en werk hebben allemaal bijgedragen aan een toename van mentale gezondheidsproblemen onder jongeren.
Waarom mentale gezondheid nu nelangrijker is
De afgelopen jaren hebben jongeren unieke en intense uitdagingen ervaren. De coronapandemie heeft geleid tot isolement, onzekerheid en veranderingen in het dagelijks leven, wat een zware tol heeft geëist op hun mentale gezondheid. Thuisblijven en een gebrek aan sociale interactie hebben gevoelens van eenzaamheid en angst versterkt, terwijl de voortdurende onzekerheden rond de pandemie de stressniveaus hebben verhoogd. Daarnaast heeft de toename in het gebruik van digitale middelen, zoals sociale media, bijgedragen aan extra mentale druk. Jongeren worden voortdurend geconfronteerd met een constante stroom van informatie en de druk om altijd online te zijn.
Specifieke uitdagingen voor jongeren
1. Dopamineverslaving
Met de toenemende afhankelijkheid van technologie en sociale media is dopamineverslaving een groeiend probleem. Jongeren zijn constant op zoek naar de volgende korte filmpje of notificatie, wat leidt tot een kortstondige vreugde die snel weer vervliegt. Het vermogen om langdurige voldoening te vinden en zich te concentreren op school en andere belangrijke taken wordt daarmee belemmerd.
2. Stress
De druk om te presteren en de zorgen over de toekomst zijn belangrijke stressfactoren voor jongeren. Deze stress wordt vaak veroorzaakt door de hoge eisen die ze aan zichzelf stellen op het gebied van sport, school en carrière. Dit wordt allemaal versterkt door de ideale beelden die ze op sociale media zien, waar ze zich voortdurend mee vergelijken. Jongeren zien vaak perfecte levens en prestaties van anderen, wat hen het gevoel geeft dat ze ook aan die hoge standaarden moeten voldoen, wat hun stress en angst verder verhoogt.
3. Angst
Angststoornissen komen veel voor bij jongeren en zijn de afgelopen jaren toegenomen. De constante stroom van negatief nieuws, zorgen over de toekomst en sociale druk via platforms zoals Instagram en TikTok dragen allemaal bij aan verhoogde angstniveaus. We leven in een tijd waarin het nog nooit zo gemakkelijk is geweest om live een oorlog mee te maken; beelden van conflicten overspoelen sociale media. Daarnaast zijn er talloze berichten en artikelen te lezen over de gevolgen van klimaatverandering. Hoe meer informatie we krijgen die ons zorgen baart over de toekomst, hoe hoger de angstniveaus worden. Na elk incident zijn er duizenden content creators die hun mening geven, wat miljoenen mensen bekijken. Deze video's wekken bepaalde gevoelens op en versterken de angst en onzekerheid bij jongeren. Ze worden voortdurend blootgesteld aan meningen en analyses die hun zorgen verder voeden, waardoor het moeilijk wordt om een gevoel van rust en zekerheid te vinden.
4. Liefdesverdriet
Liefdesverdriet is altijd een uitdaging geweest. Vroeger was het gemakkelijker om door te gaan met je leven na een liefdesbreuk, tegenwoordig word je constant geconfronteerd met je ex. Via sociale media kun je eenvoudig hun kanalen terugvinden en zien of ze al een nieuwe liefde hebben. Je wordt beïnvloed door de dingen die ze posten en krijgt vaak ongevraagd meningen van mensen uit je omgeving over wat zij gezien hebben bij je ex. Het is veel moeilijker om het achter je te laten en door te gaan, omdat berichten en updates ervoor zorgen dat je continu wordt geconfronteerd met het verlies. Je wordt constant herinnerd aan het feit dat die persoon niet meer in je leven is, wat het helingsproces bemoeilijkt.
5. Jaloezie
Sociale media voeden gevoelens van jaloezie en minderwaardigheid. Jongeren vergelijken zichzelf voortdurend met anderen die een perfect leven lijken te leiden, wat hun zelfbeeld en zelfvertrouwen kan ondermijnen. Ze zien foto's en video's van vrienden of influencers die een leven tonen dat sterk verschilt van hun eigen leven. Mensen posten meestal alleen de leuke en mooie momenten van hun leven op sociale media. Je ziet bijna nooit de moeilijke of saaie momenten. Dit geeft een vertekend beeld, waardoor het lijkt alsof anderen een perfect leven hebben, terwijl dat niet zo is. Hierdoor kunnen jongeren zich nog slechter voelen over hun eigen leven, omdat ze niet zien dat iedereen ook moeilijke tijden heeft.
Hoe we jongeren kunnen helpen
1. Educatie en bewustwording
Het is belangrijk om jongeren te onderwijzen over mentale gezondheid en hen bewust te maken van de tekenen en symptomen van mentale gezondheidsproblemen. Scholen en jongerenorganisaties moeten proactief zijn in het bieden van voorlichting en ondersteuning. Scholen zetten onder andere EpexMind in om deze doelen te bereiken. EpexMind heeft als missie om jongeren praktische middelen te geven die ze nodig hebben om zichzelf te helpen met mentale uitdagingen. Ze doen dit door de juiste tools en ondersteuning te bieden via trainingen en workshops. EpexMind maakt hierbij gebruik van de kracht van humor om jongeren te helpen perspectief te krijgen en emotioneel sterker te worden.
2. Humor
Humor is een van de meest onderschatte middelen in het helingsproces. Het heeft een bijzondere kracht omdat het ons in staat stelt om situaties vanuit een ander perspectief te bekijken. Humor helpt ons om te dissociëren van bepaalde emoties door ons te dwingen naar de situatie te kijken vanuit een derde persoon. Vaak ervaren we problemen intens vanuit ons eigen perspectief, maar humor helpt ons om afstand te nemen en de zaken minder serieus te zien. Je kunt alleen ergens om lachen als je het vanuit een zekere afstand bekijkt.
3. Professionele hulp en ondersteuning
Toegang tot professionele hulp is cruciaal. Psychologen, therapeuten en begeleiders kunnen jongeren helpen om hun problemen te begrijpen en strategieën te ontwikkelen om deze aan te pakken. EpexMind heeft psychologen die jongeren ondersteunen bij het omgaan met verslavingen, stress, angst, liefdesverdriet en jaloezie.
